اگزالیس oxalis

معرفی گیاه آپارتمانی اگزالیس

گیاه اگزالیس (Oxalis) از خانواده‌ی شبدرترشکیان (Oxalidaceae) یا خانواده‌ی ترشک چوبی است. شاخ و برگ این گیاه از برگ‌های سه شاخه‌ای (برگ مرکب با سه برگچه) تشکیل شده است. بسته به نوع گیاه، برگ‌های مثلثی می‌توانند از نوع سبز ساده و یا به رنگ بنفش تیره باشد. برخی از این گیاهان ممکن است گل‌های پنج برگ کوچک شیپوری در رنگ‌های متنوع بدهند. اگزالیس یک گیاه چند ساله‌ی دوست‌داشتنی است که می‌تواند به خوبی رشد کرده و گسترش پیدا کند.

یکی از ویژگی‌های جالب این گیاه توانایی آن در بستن برگ‌ها و گل‌ها در شب و باز کردن دوباره‌ی آن در طول روز است که به این پدیده فوتونیستی گفته می‌شود. بعلاوه اگزالیست از غده رشد می‌کند و دارای دوره‌ی خواب است. بنابراین اگر فکر می‌کنید گیاه شما به طور ناگهانی مرده است، احتمالا مشکلی نیست و در ادامه مطلب می‌توانید روش احیا گل اگزالیس را یاد بگیرید. برگ‌های گیاه اگزالیس در طول شب بسته می‌شود و در طول روز برای دریافت نور خورشید، باز می‌شود.

نام‌های دیگر اگزالیس

گیاه اگزالیس که به نام شبدر (shamrock) یا ترشک درشت (sorrel) نیز شناخته می‌شود یک گیاه آپارتمانی محبوب است. این گیاه کوچک و زیبا بعلاوه مناسب رشد در محیط باز نیز هست و نگهداری کمی لازم دارد. برای آشنایی با پرورش گل اگزالیس، انواع اگزالیس، قیمت اگزالیس و شرایط نگهداری گل اگزالیس با ادامه‌ی این مطلب همراه ما باشید.

اگزالیسِ زیبا و ترکیبات رنگی متنوع

اگرچه بسیاری از گونه‌های گیاه اگزالیس شکوفه‌های زیبایی می‌دهند اما این گیاهان معمولا به خاطر شاخ و برگ‌های زیبا کاشته و نگهداری می‌شوند. برگ‌های این گیاه شبیه شبدر است و معمولا به عنوان نمادی از شانس شناخته می‌شود. برگ‌های این گیاه در سایه‌های بنفش، شرابی، صورتی، سبز و خاکستری نقره‌ای وجود دارد.

گیاه با شکوفه‌های پنج برگ و جزئیات پیچیده و زیبا روی گلبرگ‌های آن شکوفا می‌شود. این شکوفه‌ها اغلب به صورت گل‌های لوله‌ای هستند و سپس باز می‌شوند و راه‌راه‌های خوشرنگ خود را نشان می‌دهند. این گل‌ها به رنگ صورتی و سفید هستند و البته برخی از گونه‌های اگزالیس نیز گل‌هایی به رنگ زرد و نارنجی دارند. در ادامه به معرفی انواع اگزالیس یا شبدر زینتی می‌پردازیم.

1. اگزالیسِ صلیب آهنی (Iron Cross oxalis)

این نوع از گیاه شبدر زینتی که با نام گیاه خوش شانسی نیز شناخته می‌شود، دارای برگ‌هایی با چهار برگچه‌ی قلبی شکل است که مرکز هر کدام از آنها با یک لکه‌ی بنفش تیره تزیین شده است و در برابر گل‌های صورتی آن زیبا به نظر می‌رسد. لکه‌ی رنگی وسط برگ‌ها شبیه به صلیب به نظر می‌رسد. در طول روز برگ‌های این گیاه باز می‌شوند تا نور خورشید را دریافت کنند اما در طول شب برگ‌ها مانند چتر بسته می‌شوند و زیبایی خاصی به آن می‌دهند.

از اوایل تابستان تا فصل سرما، گیاه با گل‌های شیپوری مانند صورتی روشن همراه است. نگهداری از این گیاه آسان است و حساسیت خاصی ندارد. این گیاه بین 15 تا 30 سانتی‌متر ارتفاع و 10 تا 15 سانتی‌متر عرض رشد می‌کند.

گیاه اگزالیس صلیب آهنی در خاک با زهکشی مناسب و آفتاب کامل یا سایه‌ی جزئی به خوبی رشد می‌کند.

2. اگزالیس گدازه‌ی مذاب (Molten Lava oxalis)

این گونه از اگزالیس‌ها در تمام فصل بهار و تابستان، شاخ و برگ‌های نارنجی و گل‌های تزئینی زرد طلایی می‌دهد و یک گیاه آپارتمانی محبوب است. این گیاه رشد سریعی دارد و معمولا با برگ‌های زرد، نارنجی و برگ‌های شبدری آن شناخته می‌شود. این گیاه از اواسط بهار تا اواخر تابستان گل‌هایی به رنگ زرد روشن می‌دهد که به زیبایی آن می‌افزاید. نگهداری از این گیاه آسان است و می‌تواند بین 15 تا 25 سانتی‌متر ارتفاع و 25 تا 30 سانتی‌متر عرض، رشد کند.

خاک با زهکشی مناسب و آفتاب یا سایه‌ی جزئی برای این گیاه ضروری است. این نوع اگزالیس مشابه ساکولنت‌ها است و بنابراین نسبت به خشکی مقاوم است.

3. گیاه اگزالیس بنفش (Purple oxalis)

گیاه اگزالیس بنفش یا گیاه اگزالیس قرمز یک گیاه خوشرنگ و جذاب برای تزئین خانه‌ها است. اگزالیسِ بنفش یک گیاه پیازدار است که توده‌ای از شاخ و برگ‌های سرسبز از برگ‌های شرابی تیره و سه‌برگی تشکیل می‌دهد که در شب بسته می‌شوند و با نور صبحگاهی نیز باز می‌شوند. هر برگ به شکل یک قلب کوچک است اما مانند برگ‌های پروانه مثلثی است. در فصل تابستان نیز چترهایی از گل‌های زیبای پنج برگ به رنگ سفید یا صورتی کم‌رنگ بالای شاخه‌ها پدیدار می‌شود.

رشد و نگهداری از این گیاه آسان است و عمری طولانی دارد. این گیاه اگزالیس برای کاشت در گلدان و نگهداری در خانه گزینه‌ای عالی است و می‌تواند بین 15 تا 30 سانتی‌متر ارتفاع و 30 تا 60 سانتی‌متر عرض رشد کند.

آبیاری اگزالیس بنفش در طول فصل رشد فعال باید به طور مرتب انجام شود اما بین هر آبیاری صبر کنید تا سطح خاک خشک شود.

4. گیاه اگزالیس سبز (Redwood Sorrel)

گل اگزالیس سبز گیاهی بسیار جذاب است که بین فصل بهار تا پاییز گل‌هایی به رنگ صورتی یا سفید می‌دهد. این شکوفه‌های زیبا روی ساقه‌هایی باریک بر روی شاخ و برگ‌های مخملی و میخک مانند کشیده می‌شوند. کشت و نگهداری از این گیاه آسان است. اگزالیس سبز از طریق ریزوم‌ها در زیر زمین خزیده و به طور نامحدودی گسترش پیدا می‌کند و در شرایط سایه‌دار و جنگلی به طور طبیعی رشد می‌کند.

این گیاه به آسانی در گیاخاک مغذی و مرطوب در سایه‌ی جزئی یا کامل رشد می‌کند و محیط‌های شنی یا ماسه‌ای را تحمل می‌کند. با ثابت شدن وضعیت گیاه نیز نسبت به خشکسالی مقاوم شده اما با آبیاری منظم رشد آن بهتر خواهد بود.

5. شبدر نقره‌ای (Silver shamrock)

این گیاه بومی شیلی و آرژانتین است و گیاهی چند ساله و پیازدار است که با مجموعه‌ای پرپشت از برگ‌های نقره‌ای و سبز قلبی شکل شناخته می‌شود. در اواخر بهار تا اوایل تابستان گل‌های باز سفید با سایه‌های بنفش در نوک گلبرگ‌ها، روی شاخه‌های زیبای این گیاه می‌روید. شبدر سیلور نسبت به سرما بسیار مقاوم است و در آب و هوای معتدل و خاک مرطوب با زهکشی مناسب، به خوبی رشد می‌کند.

با شرایط رشد بهینه این گیاه کوچک با هیچ مشکلی مواجه نخواهد شد و بعلاوه نسبت به آفات و بیماری‌ها نیز بسیار مقاوم است.

6. اگزالیس زین فاندل (Zinfandel)

این نوع از گیاه اگزالیس رشد نسبتا سریعی دارد و گیاهی چند ساله‌ی حساس است که معمولا به صورت یکساله رشد می‌کند و گیاهی پرپشت و سرسبز از برگ‌های شبدرمانند مخملی و بنفش تیره را تشکیل می‌دهد. این گیاه به طور مداوم از اواسط بهار تا اواخر تابستان گل می‌دهد که این گل‌ها به رنگ زرد روشن هستند. نگهداری و رشد این گیاه آسان است و می‌تواند به خوبی در آفتاب یا سایه‌ی جزئی رشد کند.

گیاه اگزالیس زین فاندل شبه ساکولنت است و به همین خاطر نسبت به خشکی مقاوم است.

نگهداری گل اگزالیس در اپارتمان

ابتدا در مورد اطلاعات اصلی و پایه‌ی نگهداری از اگزالیس و شرایط نگهداری گیاه اگزالیس صحبت می‌کنیم تا با نور، آبیاری، کوددهی و سایر فاکتورهایی که برای رشد مناسب و سلامت این گیاه لازم هستند، آشنا شوید.

طرز نگهداری گیاه اگزالیس: 1. نور

سطح نور مناسب برای نگهداری از این گیاه در خانه بسیار حائز اهمیت است. در داخل خانه باید این گیاه را در معرض نور مستقیم خورشید قرار دهید. با توجه به محل زندگی و شدت نور آفتاب، حداقل نیمی از روز به این گیاه آفتاب بدهید. اگر گیاه شما آفتاب کافی دریافت نکند، بیشتر ساقه‌دار و کم‌پشت می‌شود.

نیاز گیاه اگزالیس به نور مستقیم

البته نور غیرمستقیم خورشید برای این گیاه کافی نیست و اگرچه گیاه شما رشد خواهد کرد اما این رشد کافی نخواهد بود. بنابراین گیاه خود را به نقطه‌ای آفتاب‌گیر منتقل کنید و یا حداقل با آفتاب جزئی همراه باشد که باعث می‌شود اگزالیس رشد بیشتری داشته باشد و برگ‌های بیشتری بروید. برای بهترین نتیجه گیاه اگزالیس را در جلوی پنجره قرار دهید. اگر اگزالیس به طور مداوم در معرض آفتاب مستقیم است باید آبیاری آن را نیز بیشتر کنید زیرا خاک آن زودتر خشک خواهد شد.

اگر گیاه اگزالیسِ شما دائما در فضای خانه است آن را به یکباره وارد فضای آزاد و در معرض نور مستقیم خورشید قرار ندهید زیرا باعث سوختن گیاه شما می‌شود. این کار را می‌توانید به تدریج انجام دهید.

روش نگهداری گیاه اگزالیس: 2. آبیاری

گل های اگزالیس نیاز به شرایط رطوبت کم دارند اما اجازه دهید 2.5 تا 5 سانتی‌متر بالای خاک خشک شود و سپس آن را آبیاری کنید. هنگامی که اگزالیس را آبیاری می‌کنید، مطمئن شوید که آبیاری کامل باشد و تا زمانی به گیاه آب بدهید که اضافه‌ی آن از سوراخ‌های زهکشی زیر گلدان خارج شود. زهکشی خوب بسیار مهم است و بنابراین همیشه از گلدان‌هایی با سوراخ زهکشی برای کاشت اگزالیس استفاده کنید. گلدان بدون سوراخ باعث خیس ماندن خاک و پوسیدن ریشه‌های گیاه شما خواهد شد.

از خشک شدن کامل خاک به ویژه برای طولانی مدت اجتناب کنید چرا که در این صورت گیاه وارد دوره‌ی خفتگی می‌شود. بعلاوه آبیاری زیاده از حد گیاه نیز باعث پوسیدگی ریشه‌ها و از بین رفتن گیاه شما خواهد شد.

نحوه نگهداری گیاه اگزالیس: 3. کوددهی

در طول فصل رشد می‌توان همراه با آبیاری از کود مخصوص اگزالیس استفاده کرد. ک.د مناسبی که حاوی تمام مواد معدنی مورد نیاز گیاه است می‌تواند بهترین انتخاب باشد که می‌توانید از گلفروشی‌ها تهیه کنید. کوددهی باعث رشد بهتر گیاه و غنی‌تر شدن و بهبود خاک آن می‌شود و تاثیر آن را می‌توانید در رشد بیشتر و پرپشت شدن اگزالیس خود مشاهده کنید.

نحوه نگهداری گل اگزالیس: 4. دما

این گیاهان ترجیح می‌دهند در دمای خنک‌تر نگهداری شوند. دمای مناسب مراقبت از گل اگزالیس بین 16 تا 24 درجه‌ی سانتی‌گراد است. دمای ثابت بالاتر از 27 درجه‌ی سانتی‌گراد می‌تواند باعث توقف رشد گیاه و آغاز دوره‌ی خفتگی آن شود.

در فصل بهار و زمانی که دما به اندازه‌ی کافی گرم شده، می‌توانید گیاه خود را به فضای بیرون انتقال دهید و تا اواسط پاییز می‌توانید آن را در فضای آزاد، حیاط یا تراس نگهداری کنید. در این مرحله، می‌توانید اگزالیس را در یک مکان خنک و تاریک قرار دهید و آبیاری را نیز قطع کنید تا گیاه شما وارد دوره‌ی خفتگی شود.

دوره‌ی خفتگی گل اگزالیس

طی چند هفته گیاه به خواب می‌رود و همه‌ی برگ‌های آن فرو می‌ریزد. اما باید حواستان به گیاه باشد چرا که ممکن است دوباره طی چند هفته گیاه رشد خود را آغاز کند. اگر جوانه و رشد جدید را مشاهده کردید، فورا اگزالیس را در نزدیکی پنجره قرار دهید تا بتواند رشد خود را شروع کند.

اگر بعد از 4 تا 6 هفته هیچ رشدی در گیاه مشاهده نکردید، نگران نباشید. برگ‌های مرده را جدا کنید و آن را در مقابل یک پنجره‌ی روشن قرار دهید سپس آبیاری را شروع کنید و منتظر علائم رشد جدید باشید. با شرایط خوب محیط خانه، برگ‌های جدید به سرعت نمایان شده و گیاه رشد می‌کند.

نحوه ی نگهداری گل اگزالیس: 5. خاک

برای نگهداری از گیاه اگزالیس لازم است از خاک مناسب با زهکشی خوب استفاده کنید. یک انتخاب خوب برای این گیاه ترکیب سه قسمت مخلوط گلدانی همه منظوره و 1 قسمت پرلیت است. این ترکیب استانداردی است که برای اکثر گیاهان مناسب است.

علت پژمردگی گل پروانه ای

اگر شرایط نگهداری از گیاه اگزالیس مناسب است اما به نظر می‌رسد گیاه کمی ناهنجار شده است، احتمالا به خودی خود وارد دوره‌ی خواب یا خفتگی شده است. گیاه شما در حال مردن نیست پس نگران نباشید. به این شرایط به عنوان فرصتی برای جوان شدن دوباره‌ی گیاه نگاه کنید. دوره‌ی خفتگی در گیاه اگزالیس طبیعی است و فقط لازم است به آن عادت کنید.

مدتی پس از فصل رشد هر سال ممکن است اگزالیس شما به نظر آویزان و پژمرده برسد و احتمالا در طول روز نیز برگ‌ها باز نشوند. در این مرحله، لازم است به گل اگزالیس پروانه ای فرصت استراحت بدهید. به این ترتیب توصیه می‌شود آبیاری گیاه را متوقف کنید و اجازه دهید برگ‌ها کاملا خشک شوند. سپس برگ‌ها را جدا کنید و گیاه را در نقطه‌ای سرد و تاریک (بالاتر از دمای انجماد) قرار دهید و اجازه دهید گیاه به مدت 3 تا 4 هفته یا حتی 6 هفته استراحت کند. در طول این دوره نیز به گیاه خود آب ندهید.

آبیاری گیاه پس از دوره‌ی خواب

در پایان دوره‌ی خفتگی، گیاه را از خواب زمستانی خارج کرده و در مقابل یک پنجره‌ی آفتابی قرار دهید و آبیاری را کم کم شروع کنید. وقتی نشانه‌های رشد را در گیاه مشاهده کردید، می‌توانید آبیاری آن را بیشتر کنید. تا زمانی که نشانه‌های رشد را ندیده‌اید آبیاری را زیاد نکنید.

اگر قصد تکثیر گیاه اگزالیس را دارید، این زمانی خوبی برای تقسیم غده‌ها و تکثیر اگزالیس به هر تعداد که می‌خواهید است. پس از دوره خواب گیاه، شما می‌توانید غده‌ها را تقسیم کنید. تکثیر اگزالیس از طریق برگ امکان‌پذیر نیست و این کار از طریق ریزوم‌ها یا کاشت بذر (پیاز) اگزالیس انجام می‌شود.

طریقه نگهداری گل اگزالیس در فضای باز

طرز نگهداری گل اگزالیس در باغچه زیاد دشوار نیست اما باید به فکر نگهداری گل اگزالیس در زمستان و محافظت از آن در برابر آب و هوای سرد باشید. آب کافی برای مرطوب نگه داشتن خاک فراهم کنید اما آبیاری نباید بیش از حد باشد زیرا باعث غرقاب شدن پیازها در آب و پوسیدن آنها می‌شود.

از سوی دیگر، مراقب باشید خاک زیاد خشک نشود، به ویژه در فصل‌های گرم. در فصول رشد نیز به طور مرتب از کود مایع با نصف قدرت به گیاه خود بدهید. اگر در آب و هوای گرم زندگی می‌کنید، وقتی گیاه اگزالیس شما در اواخر تابستان قهوه‌ای می‌شود و برگ‌های آن می‌ریزد، تعجب نکنید. گیاه در حال رفتن به دوره‌ی خواب است. در طول این مدت به آن آب ندهید تا زمانی که نشانه‌های رشد جدید را مشاهده کنید.

مراقبت از اگزالیس در زمستان

اگر در شهری با آب و هوای سرد زندگی می‌کنید برای محافظت از اگزالیس اقدامات لازم را انجام دهید. با این حال اکثر این گیاهان نسبت به سرما و یخبندان حساس هستند و در این هوا دوام نمی‌آورند. یکی از گزینه‌های مراقبت از اگزالیس در زمستان این است که آنها را قبل از رسیدن دما به زیر صفر به گلدان منتقل کنید و سپس آنها را در خانه و محیطی آفتابی قرار دهید.

مشکلات گل اگزالیس: آفات و بیماری‌ها

آفات و بیماری‌ها همیشه آزاردهنده هستند. نکته‌ی خوبی که در مورد گیاه اگزالیس پروانه ای وجود دارد این است که اگر گیاه شما آلوده به هر گونه آفت یا بیماری شده باشد و نمی‌خواهید آن را درمان کنید، می‌توانید رشد آن را متوقف کنید تا از ابتدا با شاخه‌ها و برگ‌های جدید رشد کند. در غیر این صورت، می‌توانید با نکات گیاه اگزالیس نگهداری در برابر آفات آشنا شوید.

کنه عنکبوتی

کنه‌های عنکبوتی حشرات مزاحمی هستند که باید پیش از اینکه کنترل آنها از دست برود، نسبت به دفع آنها اقدام کنید. کنه‌های عنکبوتی بسیار کوچک هستند اما می‌توانید تارهای بسیار ظریفی را روی شاخ و برگ اگزالیس یا سایر گیاهان خود مشاهده کنید که اغلب زیر شاخ و برگ‌ها وجود دارد و نشانه‌ای از وجود این آفت است.

ساده‌ترین راه برای از بین بردن این آفت، شستن گیاه است؛ برای این کار اگزالیس را در حمام یا آشپزخانه زیر آب بگیرید تا تمام برگ‌ها و زیر آنها شسته شود. پس از این کار با یک دستمال تمام سطح زیر برگ‌ها را پاک کنید تا اثری از آفت نماند.

بعلاوه کنه عنکبوتی از رطوبت متنفر است بنابراین شستن منظم گیاه مانع از افزایش جمعیت این آفت می‌شود و به شما در از بین بردن آن کمک می‌کند. استفاده از روغن چریش یا تمیز کردن برگ‌ها با پنبه آغشته به الکل مالشی نیز روش دیگری برای از بین بردن این آفت است.

شپشک آردی

شپشک ارد آلود یکی از دیگر از آفات مزاحم برای گیاه اگزالیس است. این آفات به صورت توده‌های سفید و پنبه‌ای ظاهر می‌شود و در مقابل برگ‌های بنفش تیره‌ی این گیاه کاملا مشخص است. برای از بین بردن این افت می‌توانید از صابون حشره کش استفاده کنید.

سفیدک سطحی (Powdery mildew)

سفیدک پودری یک بیماری قارچی است که مانند لکه‌های سفید روی برگ‌های اگزالیس قابل مشاهده است. این مشکل معمولا در شاخ و برگ‌های خشک و زمانی که شرایط نوری کم، رطوبت بالا و سرما زیاد است، اتفاق می‌افتد. جریان هوای ضعیف نیز می‌تواند باعث تشدید این شرایط شود. برای درمان این مشکل از قارچ‌کش ارگانیک استفاده کنید.

راه‌حل دیگر ترکیب یک قاشق غذاخوری جوش شیرین و نصف قاشق چایخوری صابون ظرفشویی با یک گالن آب و اسپری کردن آن روی گیاه است.

آفت ریشک‌بال یا تریپس

تریپس یا آفت ریشک بال یکی از آفات آزاردهنده در گیاهان آپارتمانی است اما مدیریت آن در گیاه اگزالیس نسبت به سایر گیاهان آسان‌تر است. اما چرا؟ زیرا می‌توانید گیاه اگزالیس را به حال خود رها کنید تا به خواب برود و پس از چند هفته رشد جدیدی از گیاه خود داشته باشید. بعلاوه می‌توانید برای از بین بردن این آفت از صابون حشره‌کش استفاده کنید؛ اگرچه پوشش کامل گیاه کمی دشوار خواهد بود مگر اینکه بتوانید به طور موثر کل گیاه را اسپری کنید.

از بین بردن تریپس در اگزالیس

• گیاه خود را جدا کنید و با توقف آبیاری اجازه دهید تمام شاخ و برگ‌های آن خشک شود.
• پس از خشک شدن برگ‌ها، آنها را جدا کرده و دور بریزید.
• از یک حشره‌کش سیستمیک روی خاک بمالید تا تمام آثار آفت را از بین ببرد.
• مراقبت منظم، آبیاری و غیره را دوباره از سر بگیرید.

گل اگزالیس نماد چیست

گل اگزالیس یا گل عشق که به نام شبدر زینتی نیز شناخته می‌شود، در طول تاریخ نماد چیزهای مختلفی بوده است. همانطور که از عکس گل اگزالیس متوجه شده‌اید، برگ‌های این گیاه به شکل قلب است و بنابراین به عنوان نمادی از عشق یا گل عشق نیز معروف است.

در افسانه‌ها نیز برگ‌های شبدر چهاربرگ نمادی از امید، ایمان و عشق است و خداوند برگ دیگر را برای شانس به آن اضافه کرده است. خرید گیاه اگزالیس به عنوان یک گیاه شانس همیشه پرطرفدار بوده است و می‌توانید انرژی مثبت آن را نیز احساس کنید.

خرید گل اگزالیس

اگزالیس یکی از گونه‌های گیاهان زینتی مناسب برای آپارتمان یا فضای باز است. این گیاه با برگ‌های شبدر مانند رنگارنگ و گل‌های زیبا و خوش عطر می‌تواند انتخاب خوبی برای کاشت در گلدان باشد. بسیاری از اگزالیس‌ها به عنوان گیاهان آپارتمانی بسیار محبوب هستند؛ به ویژه در مناطقی که زمستان‌های سرد دارد. گیاه اگزالیس قیمت مناسبی دارد و می‌توانید آن را به عنوان هدیه یا یک گیاه آپارتمانی مقاوم و زیبا از فروشگاه اینترنتی گل باما تهیه کنید.